माध्यमीक शाळा स्तराचेर, 2010 वर्सा सावन, मूलभूत अग्नी सुरक्षा आनी निर्वासन ड्रील प्रक्रियेंत माध्यमीक शाळेंतल्या शिक्षकां खातीर सातत्यान “प्रशिक्षकां खातीर प्रशिक्षण”ही कार्यावळ सुरू आसा. तशेंच, हे शिक्षक आपल्या विद्यार्थ्यांक प्रशिक्षण दितात आनी सामान्य तयारीचो एक भाग म्हूण निर्वासन ड्रील करतात.

प्राथमीक शाळेंत अग्नी सुरक्षेची जागृताय निर्माण करपाचो एक भाग म्हणून एप्रील 2015 वर्सा सुरक्षीत शाळा सुरक्षीत भारत ही कार्यावळ सुरू जाली. अग्नीशमन आनी आपत्कालीन सेवा संचालनालय, शिक्षण संचालनालय, राज्य  शिक्षणीक संशोधन आनी प्रशिक्षण मंडळ (एससीईआरटी) आनी अंडररायटर्स लॅबोरेटरीज (भारत) हांच्या सामंजस्य करारा वरवीं हो संयुक्त उपक्रम आसा. सुरक्षीत शाळा सुरक्षीत भारत ही संकल्पना भुरग्यांची सुरक्षा करपाक आनी तांकां सुरक्षीत कशें रावचें हें शिकोवपा खातीर सुरक्षीत भारत निर्माण करपाचो यत्न करता.I ली ते IV थी मेरेनच्या प्राथमीक शाळेंतल्या विद्यार्थ्यांचो  आनी तांचे वरवीं कुटुंबाची सुरक्षा संस्कृताय स्तर वाडोवप हो उद्देश आसा. शालेय अभ्यासक्रमाचो एक भाग म्हूण अग्नी सुरक्षा शिक्षणाचो आसपाव करप हो दृश्टीकोन आसा. 2015 वर्सा सावन खात्यान गोंय राज्यांतल्या 334 शाळांतल्या 467 शिक्षकांक प्रशिक्षण दिलां आनी फुडें प्रशिक्षीत शिक्षकांनी आपापल्या शाळांनी 33027 विद्यार्थ्यांक प्रशिक्षण दिलां.

गोंय राज्यांतल्या प्राथमीक शाळेंत अग्नी सुरक्षा जागृताय निर्माण करपाचो एक भाग म्हूण 14 एप्रील 2015 दिसा मानादीक मुख्यमंत्री श्री. लक्ष्मीकांत पार्सेकार हांचे हस्तुकीं “सुरक्षीत शाळा सुरक्षीत भारत” कार्यावळीचें अनावरण केलें. अग्नीशमन आनी आपत्कालीन सेवा संचालनालय, शिक्षण संचालनालय, राज्य  शिक्षणीक संशोधन आनी प्रशिक्षण मंडळ (एससीईआरटी) आनी अंडररायटर्स लॅबोरेटरीज (भारत) हांचो हो संयुक्त उपक्रम आसा. सुरक्षीत शाळा सुरक्षीत भारत ही संकल्पना भुरग्यांची सुरक्षा करपाक आनी तांकां सुरक्षीत कशें रावचें हें शिकोवपा खातीर सुरक्षीत भारत निर्माण करपाचो यत्न करता. ही सखोल मोहीम प्राथमीक शाळेंतल्या भुरग्यांची आनी तांचे वरवीं कुटुंबांची सुरक्षा संस्कृताये विशीं जागृताय वाडोवपा खातीर आसा.

ह्या उद्देशा खातीर सप्तकांतल्यान उण्यांत उणे एक वर समर्पीत करून शालेय अभ्यासक्रमाचो एक भाग म्हूण अग्नी सुरक्षा शिक्षणाचो आसपाव करपाचो दृश्टीकोन आसा. प्राथमीक स्तरावेल्या (पयल्या ते चवथ्या वर्गांतल्या) विद्यार्थ्यां मदीं आवड निर्माण करपा खातीर आनी अग्नी प्रतिबंधक आनी अग्नी सुरक्षा शिकोवपी उपक्रमांनी तांकां आसपावन घेवपा खातीर प्रशिक्षण मोड्युल तयार केलां.

गांव स्तराचेर, गोंय राज्यांतल्या गांवच्या लोकसंख्येक आनी ग्राम पंचायतीच्या कार्यकर्त्या मदीं जागृताय निर्माण करपा खातीर खात्या वरवीं “आपत्ती तयारी आनी अग्नी सुरक्षा प्रशिक्षण” आयोजीत करतात. 2014 वर्सा सावन उत्तर आनी दक्षीण गोंयांतल्या 182 ग्राम पंचायतींतल्यान 106 ग्राम पंचायतींचो ह्या कार्यावळी खाला आसपाव केला आनी फुडलो विस्तार करपाची प्रक्रिया सुरू आसा.

पंचायत संचालनालय, मेसर्स भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड, मेसर्स हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड, आनी मेसर्स इंडियन ऑयल कॉर्पोरेशन लिमिटेड हांच्या समन्वयान गोंय राज्यांतल्या सगळ्या पंचायतींच्या गांवच्या लोकां मदीं खंयचीय विपत्ती वा आपत्ती (सैमीक आनी मानव निर्मीत) घडपाची शक्यताय आसल्यार अग्नी सुरक्षा आनी आपत्ती तयारी विशीं जागृताय निर्माण करपा खातीर ग्राम पंचायत स्तराचेर “मूलभूत अग्नी सुरक्षा आनी आपत्ती तयारी” प्रशिक्षण आयोजीत करतात. मूलभूत अग्नी सुरक्षा आनी आपत्ती तयारी मोहिमेच्या प्रशिक्षण कार्यावळींत पयलींच वांटेकार जाल्ले गांवकार प्रशिक्षण कार्यावळीचें यश वाडोवपा खातीर संबंदीत पंचायतींतल्या हेर गांवकारांक प्रशिक्षण दितले. 

ही कार्यावळ एक सातत्यान चलपी प्रक्रिया आसा. अग्नीशमन दळाचीं म्हापशें, फोंडें, पेडणें, वाळपय, कुडचडें, दिवचल पेडणें, पिळर्ण, वास्को, पोरणें गोंय, काणकोण, वेर्णा, पणजी, आनी कुंडय हीं फायर स्टेशनां आपल्या अधिकारक्षेत्रांत आशिल्ल्या ग्राम पंचायतींत खूब प्रभावीपणान प्रशिक्षण कार्यावळी आयोजीत करतात. तशेंच एलपीजी लिकेंज, खंयचीय आपत्तीच्या आनी निर्वासनाच्या वेळार  भुरग्यांक हाताळप आनी थंयच्यान भायर काडपा संबंदी सुरक्षेच्या घटकां विशीं बायलांक प्रशिक्षण दितात.

आपदा मित्र आनी आपदा सखी

भारत सरकारान आपदा मित्र/आपदा सखी येवजण सुरू केल्या, जातूंत गोंय सरकार आनी राष्ट्रीय आपत्ती वेवस्थापन प्राधिकरणाच्या (एनडीएमए) वतीन गोंय राज्यांत आपदा मित्र येवजणेची उन्नती करपा खातीर  सामंजस्य करार (एमओयू) केला, जातूंत अग्नीशमन आनी आपत्कालीन सेवा संचालनालयाचे संचालक गोंय राज्या खातीर नोडल अधिकारी आसात. खात्यान 350 समुदाय स्वयंसेवकांची (आपदा मित्र आनी आपदा सखी) नोंदणी केल्या जांच्या सेवांचो उपेग राज्यांतल्या आपत्ती प्रतिसाद, मजत आनी पुनर्वसना वेळार जातलो. केंद्र सरकारा कडल्यान निधी मेळ्ळा आनी ताचे खातीर 30 एप्रील सावन प्रशिक्षण सुरू जालां.

आपदा मित्र/आपदा सखी राज्यांतल्या खंयच्याय आपत्ती वेळार लोकांक सहाय्य करूंक शकतात. आपत्ती वेवस्थापनाची मूलभूत संकल्पना, आपत्ती तयारी, मूलभूत सोद आनी बचाव, भूंयकांप आनी सुरक्षा, हुंवार/ चक्रीवादळ/ सुनामी, वैजकीय प्रथमोपचार, दोरी बचाव आनी सुधारीत पद्दतीं आनी हुंवार बचाव पद्दती सराव अशा आपत्ती वेवस्थापनाच्या वेगवेगळ्या घटकांचें प्रशिक्षण तांकां दिलां.

आयज मेरेन आपदा मित्र आनी आपदा सखी हांच्या सकयल दिल्ल्या बॅचांक प्रशिक्षण दिलां.