सुरक्षेचीं मार्गदर्शक तत्वां

उश्णताय ल्हार

भारतीय माप खात्यान (आयएमडी) अदमासा प्रमाण मार्च – मे २०२१ मेरेनच्या तापमानाच्या अदमासा प्रमाण गोंय राज्यांत अत्यंत उश्ण हवामानाची परिस्थिती निर्माण जातली आनी चडांत चड तापमान सामान्य चडांत चड तापमाना परस चड आनी उण्यांत उणें तापमान वयर वाडटलें संबंदीत तांबडो रंग कोड आशिल्लें सामान्य उण्यांत उणें तापमान.

सकयल दिल्ले म्हत्वाचे दुवे (आयईसी साहित्य) आसात उश्णताय तरंग तयारी आनी कमी करपाचे उपाय.

https://ndma.gov.in/Resources/awareness/heatwave
https://ndma.gov.in/Resources/awareness/lightning
https://ndma.gov.in/Resources/sign_videos/Early-warning-Heatwave
https://ndma.gov.in/Resources/sign_videos/heat-wave-preparedness
https://ndma.gov.in/Resources/booklets

उजो सुरक्षीत इमारती

तुमी उजो थांबवंक शकतात

उंच इमारतींनी उज्याचो चड धोको आसता, आनी अशी घडणूक घडल्यार नागरिकांक सुरक्षेच्या उपायांची जाणविकाय आसची हाची खात्री करपाक आमी सोदतात.

करचें

डोंट'स हें

इमारतीत जोडणी आनी बदल करचे न्हय. अशे काम हातांत घेवचे पयलीं उजो पालोवपी दळाचो सल्लो घेवचो.

उजो पालोवपाची ड्रिल आनी रिकामी प्रक्रियां खातीर मार्गदर्शक तत्वां (पीडीएफ ७७७.९८ केबी)

प्रौढां खातीर उजो पालोवपाची सुरक्षीतताय

उजो सुरक्षे खातीर टिपा - प्रौढ

रांदपाची सुरक्षीतताय

रांदतना लक्ष आनी सादूर रावचें. देखरेखीबगर रांदल्यार रांदचे कुडींत उजो येवंक शकता
कपड्याचे सगळे सुटसुटीत तोंक टक करून उज्या पासून सुरक्षीत अंतर दवरात
टॉवेल, लांकडी चमचे, जेवणाचीं पॅकेजीं अशा वस्तूंक उजो लागूं येता. वस्तू ह्यो वस्तू चुली आनी उक्त्या ज्वाला पासून पयस व्हरच्यो
मॅच स्टिक आनी लायटर भुरग्यांच्या हाता भायर दवरात
गरम आयदनां भुरग्यांच्या हाता भायर दवरचीं कारण ताका लागून खर जळप जावं येता. ल्हान भुरग्यांनी रांदपाच्या वाठारा पासून सुरक्षीत अंतर दवरचें. व्हडल्या भुरग्यांक रांदपाचे सुरक्षे विशीं शिकयात

जळप आनी खरखरीत जावप आडावप

भुरग्यांक पावपाक खूब आवडटा देखून गरम जेवण आनी द्रव पदार्थ काउंटर आनी मेजाच्या कांठा पासून पयस दवरात
गरम द्रव पदार्थ रांदतना वा हाताळटना भुरग्याक धरप योग्य न्हय. ताका लागून तुमच्या भुरग्याक जळप वा लासप जावं येता
भुरग्याक न्हाणोवचे पयलीं गरम उदकाचें तापमान तपासात
जतनाय घेयात आनी भुरग्यांक उदकाच्या बाल्दी पासून पयस दवरात, जातूंत तापवपाची दंड बुडयल्ली आसता

विद्युत उपकरणां भोंवतणी सुरक्षीतताय

वीज सॉकेटांचेर चड भार येवचो न्हय हाची जतनाय घेयात कारण ताका लागून चड गरम जावंक शकता आनी ताका लागून उजो येवंक शकता
ओल्या हातांनी, ओल्या कपड्यांत वा पांयतणां घालून वीज उपकरणां वापरूं नाकात
लोखण, टोस्टर आनी उदक तापवपी रॉड सारकिले विद्युत उपकरण वापरले उपरांत रोखडेंच आनी भुरग्यांच्या हाता भायर प्लग काडून सुरक्षीतपणान सांठोवचे
वीज तार जमनीचेर वा गालिचे सकयल चलचे न्हय हाची खात्री करात. घसघशीत वा इबाडिल्ले तार रोखडेंच बदलात

उक्त्या ज्वाला भोंवतणी सुरक्षीतताय

मेणवाती, मच्छर कुंडली आनी तेलाचे दिवे भुरग्यांच्या हाता भायर आनी फर्निचर, पडदे आनी हेर जळपासारक्या वस्तूं पासून पयस दवरात. न्हिदेच्या आदीं मेणवाती उडयप आनी तेलाचे दिवे बंद करपाचो उगडास दवरात
सिगरेटाचे कुडके योग्य रितीन धुवन दवरल्यात आनी डस्टबिनांत न्हय तर अॅशट्रेनांत उडयल्यात हाची खात्री करात

उजो फटाके सुरक्षेच्यो टिपा

फायर फटाके फुटतना सहज उजो लागना अशे फिट केल्ले कापसाचे कपडे घालचे
फटाके पेटवचे पयलीं भुरग्यांक व्हडल्या मनशाची वाट पळोवपाक शिकयात
उजो पालोवपी दळ पेटवपाक लांब काठी वापरची. हातांत फटाके पेटवप असुरक्षित आसा
पयलेच खेपे पेटूंक नाशिल्लो फटाको परतून पेटवप सुरक्षीत न्हय
फटाके पेटयतना रेंव वा उदकाची बाल्दी लागीं दवरची
उजो पालोवपी दळ पेटवचे पयलीं झाडां आनी घरां पासून पयस उक्तो वाठार सोदून काडात. घरांत भितर फटाके पेटवचे न्हय

उजो पालोवपी आणीबाणींत सुरक्षीतताय

तुमच्या कुटुंबासयत उजो पालोवपाची येवजण तयार करात आनी सराव करात आनी घराच्या भायर सुरक्षीत मेळपाची सुवात वळखून घेयात
उजो आसल्यार घरांतल्यान रोखडेंच भायर सरचें
धुंवर चड आसल्यार आनी पळोवपाक कठीण जाल्यार सकयल देंवून बेगीन बेगीन घरांतल्यान कुरकुरीत भायर सरचें
गोंयांतल्या उजो पालोवपी दळाचे (१०१/११२ ) आनी एम्ब्युलन्स (१०८) हांचे आपत्कालीन संपर्क क्रमांक जाणून घेयात

उजो पालोवपाची सुरक्षीतताय आनी आपत्ती तयारी विशीं नागरिकांची हॅंडबुक(पीडीएफ १.१४ एमबी)

उजो पालोवपाची सुरक्षीतताय आनी आपत्ती तयारी विशीं नागरिकांची पुस्तिका (कोंकणी) (पीडीएफ ३.३४ एमबी)

उजो पालोवपाची सुरक्षीतताय आनी आपत्ती तयारी विशीं नागरिकांची हॅण्डबुक (मराठी)(पीडीएफ १.७१ एमबी)

भुरग्यां खातीर उजो पालोवपाची सुरक्षीतताय

उजो पालोवपी सुरक्षे खातीर टिपा - भुरगीं

उजो आनी जळप आडावप

गरम आशिल्ल्या खंयच्याय वस्तू पासून पयस रावचें.
उकळपी उदक आनी गरम तेल हांचे पासून सुरक्षीत अंतर दवरचें.
पिवचे पयलीं गरम पेयांचें तापमान तपासात.
रांदपाच्या वाठारा पासून सुरक्षीत अंतर दवरचें.

विद्युत उपकरणां भोंवतणी सुरक्षीतताय

आवय-बापायक विचारल्या उपरांतच विद्युत उपकरणां वापरात.
हात, कपडे वा पांयतणां ओले आसल्यार विद्युत उपकरणां वापरूं नाकात.
तार वा दोरयो फाटीं पडल्यात दिसल्यार तांकां हात लावचो न्हय. रोखडेंच एका पालकाक सांगात.
वीज आउटलेटांत बोट, खेळणीं वा हेर वस्तू चिकटवचीं न्हय.
वीज सॉकेटांचेर चड भार घालप टाळचें कारण ताका लागून चड गरम जावंक शकता आनी ताका लागून उजो येवंक शकता.

फटाके सुरक्षीतताय

फटाके पेटवपाक लांब काठी वापरात.
एक हाताच्या लांबायेन फटाके पेटयतात.
फटाके पेटोवचे पयलीं प्रौढाची वाट पळोवची.
फटाके पेटयतना सहज उजो लागना अशे फिट केल्ले कापसाचे कपडे घालचे.
पयलेच खेपे पेटयले नात अशे फटाके परतून पेटवप सुरक्षीत न्हय.
फटाके पेटोवचे पयलीं झाडां आनी घरां पासून पयस उक्तो वाठार सोदून काडात.
फटाके पेटयतना उजो लागल्यार रेंव वा उदकाची बाल्दी लागीं दवरची.

उक्त्या ज्वाला भोंवतणी सुरक्षीतताय

फर्निचर, खाटीं, पडदे, कार्पेट पुस्तकां आनी हेर जळपासारकीं वस्तू आनी सजावट हांचे पासून पयस मेणवाती आनी तेल दिवे जळोवन दवरात.
माचयेचीं काडीं आनी लायटरां पासून पयस रावचें.
न्हिदेच्या आदीं मेणवाती उडयप आनी तेलाचे दिवे बंद करपाचो उगडास दवरात.

उजो पालोवपी आणीबाणींत सुरक्षीतताय

जळपी घरांत परत केन्नाच वचूं नाकात, एकदां भायर सरल्या उपरांत भायर रावचें!
धुंवर चड आसल्यार आनी पळोवपाक कठीण जाल्यार सकयल देंवून बेगीन बेगीन घरांतल्यान कुरकुरीत भायर सरचें.
तुमी उजो लागिल्ल्या इमारतीत आसल्यार भायर सरपाक लिफ्ट वा लिफ्ट वापरचे न्हय तर सोपणां वापरात.
गोंयांतल्या उजो पालोवपी दळाचे (१०१/११२ ) आनी एम्ब्युलन्स (१०८) हांचे आपत्कालीन संपर्क क्रमांक जाणून घेयात.

उजो पालोवपी आनी आपत्कालीन तयारी खातीर विद्यार्थी मार्गदर्शक(पीडीएफ ३.७१ एमबी)

उजो लागल्यार जिवीत उरपाचो मार्गदर्शक(पीडीएफ ५.४७ एमबी)

एलपीजी सुरक्षीतताय

उजो = इंधन + उश्णताय + ऑक्सिजन

जळपाचो त्रिकोण

सगळ्या जळपाचे प्रक्रियेंत म्हत्वाचे घटक आसतात: -

जळपासारको पदार्थ वा इंधन हाजीर आसूंक जाय
ऑक्सिजन, एक तर हवेंतल्यान वा हेर खंयच्याय ऑक्सिजन पुरवण करपी पदार्थांतल्यान आसूंक जाय
उश्णताय (दोन पदार्थांचो एक भाग ज्या तापमानांत जळपाक सुरवात जातली अशा तापमानांत तापोवचो पडटा)

जो मेरेन तीन घटक हाजीर आसतात तो मेरेन जळप जातलें.

तातूंतलो एक काडल्यार त्रिकोण कोसळ्ळो आनी फुडलो जळप थांबलो.

एलपीजी सुरक्षेच्यो टिपा:

रबर नळयेंत फटीं आसात काय ना तें नेमान तपासात, जर कसलेंय बदल रबर नळयेंत उण्यांत उणें दोन वर्सांनी चालू आसत जाल्यार
पयलीं माचयेक मारात मागीर तुमच्या चुलीचो बर्नर नॉब उगडात
गळती जाल्यार करचें
घरांत भितर खंयचीय वीज उपकरणां चालू/बंद करूंक नाकात
माचिस, लायटर, चुली आदी पेटवचे न्हय
सिलेंडर वापरचे पयलीं शाबूचें द्रावण घालून सिलिंडराच्या व्हॅल्व्ह आनी हेर सांध्यांतल्यान गळती आसा काय ना तें तपासचें
सिलेंडर सदांच उब्या स्थितींत दवरचो आनी ताचेर व्हॅल्व्ह दवरचो आनी सपाट पृश्ठाचेर जमनीचे पातळेचेर बसयचो
व्हॅल्व्हांतल्यान गळती आसल्यार रोखडीच सुरक्षीत कॅप घालची वा तुमच्या बाथ शाबूचो वापर करचो व्हॅल्व्हा कडल्यान गळती
सिलेंडर उक्त्या वाठारांत घेवन वितरका वा आपत्कालीन सेवा कक्षा कडेन संपर्क सादचो

केस ऑफ फायरांत कितें करचें

धांवूंक नाकात
घबरूं नाकात
संडासांत आलाशिरो घेवचो न्हय
उजो पालोवपी दळाक फायर अलर्ट शेजाऱ्यां विशीं म्हायती दिवप
फाटल्यान सगळीं दारां बंद करात
टेरेस बदला जमनीचे पातळेचेर भायर सरप करात
पळून वचपाक लिफ्ट वापरूं नाकात
लागीं लागीं पळून वचपाचीं साधनां आनी उपलब्ध आशिल्लीं सोपणां वापरात
शक्य जाल्यार उजो पालोवपी यंत्र वापरात
तुमकां दिल्ल्या उजो पालोवपी/उजो पालोवपी यंत्रणेचो तपशील खबर आसल्यार, उजो पालोवपी दळाच्या कर्मचाऱ्यांक तांच्या येवपाक कळयात

उजो पालोवपी दळ कसो फोन करचो

नियंत्रण कक्ष ड्यूटी अधिकारी तुमचो फोन येता
ताका सविस्तर पत्तो, घडणुकेचें स्वरूप आनी तुमी खंयच्या दूरध्वनी क्रमांकांतल्यान फोन करतात तें दिवचें
रिसीव्हर सकयल दवरून वाट पळयात. नियंत्रण कक्ष कॉल सत्यापीत करपा खातीर परतून कॉल करतलो
उजो पालोवपी मनशाची वाट पळयात, उजो पालोवपी दळाच्या कर्मचाऱ्यांक सहकार्य करात
उजो पालोवपी & निकासी अभ्यासक्रम घडोवन हाडप

मॉक ड्रिल आनी इव्हॅक्युएशन

मॉक ड्रिल करतात

सरकारी / अर्द सरकारी संस्था, शाळा म्हाविद्यालयां, शॉपिंग मॉल, पांच नखेत्रां हॉटेलां आनी उद्देगीक वाठारांनी वेळोवेळ मॉक ड्रिलाची वेवस्था करतात. उजो पालोवपी दळ मोक ड्रिलांत वांटो घेता आनी उजो पालोवपी दळाच्या उपकरणांचो वापर आनी आपत्कालीन परिस्थितींत खंयचे उपाय आपणावचे हाचे संबंदी मार्गदर्शन दिता आनी भाग घेवप्यांक प्रशिक्षण दिता.

मॉक ड्रिल करपाचे उद्दिश्ट:

उजो लागलो म्हणटकच उपाय करप.
उजो पालोवपाच्या वेळार खबरदारीचे उपाय करप.
जळपी इमारतींतल्यान सुटपाक.
उज्याच्या बळींक मजत करपा खातीर.
रेंव, माती, उदक आनी ओले कपडे वापरून उजो नियंत्रणांत हाडप.

रेंव, माती, उदक आनी ओले कपडे वापरून उजो नियंत्रणांत हाडप.
मॉक ड्रिल करतना लोकांक उजो लागिल्ल्या सुवातेर सावन स्वताक कसो सोडवचो, लागींच्या हॉस्पिटलांक कसो संपर्क करचो आनी वेळार वैजकी मदत कशी मेळोवची हाची खूब जतनायेन म्हायती दितात. एकूणच नागरिका कडल्यान मेळिल्ले प्रतिसाद समाधानकारक आसात. मॉक ड्रिल सोंपतकच नागरिकांक तांच्या प्रस्नांचेर उपाय मेळटा. मॉक ड्रिल पळयल्या उपरांत सामान्य लोकांक स्वताक कशें सोडवचें हाची कल्पना येवंक शकता. ह्या मॉक ड्रिलांत लोकांनी उजो पालोवपी उपकरणांचो बेगोबेग बरो उपेग कसो करूं येता हाचो आस्पाव जाता.